سلام و درود بر عزیزانی که با مطالعه پیوسته ستون «همشاگردی سلام!» و با اظهارنظرهای خوب خودشان و با ایجاد ارتباط، هم ما را در نوشتن مصمم و امیدوار می‌کنند و هم خودشان را برای جامعه فردا آماده‌تر می‌نمایند. اگر به خاطر داشته باشید، یکی دو هفته قبل مطلبی تحت عنوان «به جزییات توجه نکنید» نوشتیم و در آن مقاله تشریح کردیم که خودتان را خیلی در قید و بند این قرار ندهید که چه بخورم یا نخورم، و چه بنوشم یا کی بخوابم و کجا بخوابم. همه حرف ما این بود که شما روال عادی، طبیعی و خو گرفته زندگی خود را طی کنید و فقط و فقط در طول این مسیر سعی کنید که راندمان کار خودتان را افزایش دهید و همواره خودتان را با خودتان مقایسه کنید و به خاطر جرییات، اصل و اساس کار را از دست ندهید.
اما بعد از دو سه روز، وقتی که یک نفر از مخاطبان تماس گرفتند و صحبت‌های ایشان را شنیدم، با خود گفتم که ای دل غافل! نکند او و امثال وی، عنوان را تعمیم داده و عدم توجه به جزییات را به همه جوانب درس و مدرسه کشانده باشند و برای مثال با خودشان گفته باشند که فقط متون اصلی کتاب درسی مهم است و جا‌هایی را که پررنگ و شاخص هستند خوب مطالعه کنیم و به سایر موارد کاری نداشته باشیم و به جزییات توجه نکنیم.
این بود که تصمیم گرفته شد مقاله این شماره با عنوان «متفاوت باشید» به سمع و نظر دوستان برسد تا همه متوجه باشند که برای آمادگی بیشتر در آزمون سراسری، در برخی از موارد مثل خورد و خوراک و جا و مکان و امثالهم نباید خیلی ریز شد و فرصت را از دست داد، و برعکس در اموری مثل محتوای علمی دروس باید به تمام زوایای کتاب از جمله متن، تصاویر، نمودارها، بیشتر بدانید، یک پله بالاتر، ارقام، جداول و .... توجه خاص داشت؛ چون ممکن است که برخی از آن موارد، مبنای سؤال کنکور بوده و در سرنوشت تحصیلی ما تاثیرگذار باشند.
نویسنده این سطور سال‌هاست که در کلاس‌ها و پایه‌های مختلف تحصیلی تدریس می‌کند و از جمله امسال در یکی از مدارس خاص کشور با عنوان «پرورش استعدادهای درخشان» مشغول به خدمت است و جمعی از نوجوانان عزیز این مرز و بوم هم شاگرد اویند، و از آنجایی که این دانش‌آموزان، غربال شده و از فیلترهای مختلفی گذر کرده‌اند، بسیار مؤدب، متین، باهوش و علاقه‌مند به تحصیل هستند؛ لذا تصمیم گرفته شد که طی آزمونی میزان توجه و التفات ایشان به سه مورد در معرض آزمون قرار گیرد. آن موارد عبارت بودند از:
1- میزان توجه به متن اصلی و موضوعات علمی که به صراحت در متن کتاب درسی قابل مشاهده بود؛
2- میزان دقت دانش‌آموزان تیزهوش به عکس، نمودار، جداول و موضوعات فرعی کتاب؛
3- میزان تحلیل و تفسیر دانش‌آموزان از مسایل مطرح شده در کتاب درسی.
کتاب مورد آزمون هم کتاب زیست‌شناسی و بهداشت سال اول دبیرستان بود.
نتایج این آزمون، بسیار جالب بود و دانش‌آموز سه کلاس پایه اول که دارای جمعیتی حدود یکصد نفر هستند، از آنجایی که تمام مطالب کتب درسی را واو به واو مطالعه می‌کنند، تقریباً به تمام سؤالات موضوع بند یک پاسخ درست داده و بدون کم و کاست نمره سؤالات مذکور را اخذ کرده بودند؛ اما در مورد سؤال دوم که میزان توجه آنها را به موارد جزیی و خاص کتاب سنجش می‌کرد، تنها 65 درصد دانش‌آموزان نمره مناسب گرفته بودند و معلوم بود که به زوایای مختلف و جزییات کتاب توجه دارند و جالبتر اینکه در مورد میزان تحلیل و تفسیر و دریافت مفهوم اصلی محتوا، کمتر از 55 درصد پاسخ قانع کننده داشتند و آنچه مطرح کرده‌اند حاصل تراوشات فکری و تعاملات ذهنی آنها نیست؛ بلکه باز هم عیناً مطالب درسی را نقل قول کرده و نتیجه‌گیری خاصی هم نداشته‌اند.
پس از آزمون وقتی با همکاران مشورت شد، آنها هم تقریباً بر همین باور بودند که امروزه دانش‌آموزان به جزییات و نکات ریزتر و ارتباط موضوعات درسی با هم کمتر فکر می‌کنند و همین مساله باعث می‌شود که درک درستی از مطالب درسی و آمادگی لازم و صد در صدی هم برای آزمون سراسری پیدا نکنند. واقعیت این است عزیزانی که در آزمون سراسری رتبه‌های بالا (زیر 1000) کسب می‌کنند تا حدود زیادی «متفاوت هستند» و مطالب درسی را از زوایای مختلف مورد نقد و بررسی قرار می‌دهند و از هیچ نکته‌ای غافل نمی‌شوند و حتی به جزییات جداول، نمودارها، عکس‌ها و ... نیز توجه می‌کنند و سؤالات تحلیلی را با دقت تمام و به صورت ماندگار تجزیه و تحلیل می‌کنند و برای همیشه یاد می‌گیرند و همواره یک یادگیرنده مادام‌العمر هستند. مولانا در جایی گفته است:
کار پاکان را قیاس از خود مگیر گرچه باشد در نوشتن شیر شیر
این یکی شیری است کآدم می‌خورد و آن دگر شیری است کآدم می‌خورد
حرف امروز ما هم همین است که داوطلب عزیز کنکور در عین اینکه به برخی از جزییات دست و پاگیر توجه نمی‌کند و از آنها می‌گذرد، اما برخی از نکات هر چند جزیی را که اهمیت بالایی دارند فراموش نمی‌کند و همواره به آنها توجه دارد، و این شیوه، روش افراد خاص و موفق است و کسانی که می‌خواهند توفیقات قابل توجهی پیدا کنند باید افرادی متفاوت باشند. اگر پیشرفت و موفقیت را می‌خواهید باید متفاوت باشید؛ متفاوتی که اصول را می‌داند و مسیر خود را بخوبی پیش‌بینی کرده است. در جایی خواندم: «از آن دسته افرادی نباشید که راهی را می‌روند که همه در حال طی آن هستند؛ از آن افرادی باشید که راه‌های جدیدی را کشف می‌کنند.» شاید شما با همین توجه، التفات و متفاوت بودن، در آینده‌ای نزدیک موفقیتی عظیم کسب کنید.
بسیاری از پیشرفت‌ها و اختراعات و اکتشافات، حاصل تفکر متفاوت اندیشمندان بوده و هست. شاید اگر اسحاق نیوتن متفاوت نبود و به زمین و گرانش آن متفاوت نگاه نمی‌کرد، هنوز ما درک دستی از نیروی گرانش بین اجسام نداشتیم و جالبتر اینکه هنوز باب این پیشرفت و تحول بسته نشده و برای آن نمی‌توان انتهایی تعریف کرد. شاید با توجه به همه نکات و دقت در جزییات کتاب‌های درسی، شما یکی از همان‌هایی باشید که پرده از رازهای خلقت برمی‌دارید و نکته جدید و پنجره‌ای جدید را روی بشریت می‌گشایید. فقط باید به خودتان و نیروهایی که خداوند عالمیان در نهاد شما قرار داده است ایمان داشته باشید و به خودتان بقبولانید که شما می‌توانید منشا تحول باشید. کم نیستند افراد اندیشمندی که یا خیلی دیر کار دانش‌اندوزی را شروع کرده‌اند و یا با فقر و نداری سوی روشنایی دانش گام برداشته‌اند. همچنین کم نیستند افرادی که در ابتدا یا پیشرفتی نداشته‌اند و یا پیشرفت آنها بسیار کند و لاک‌پشتی صورت گرفته است؛ اما وقتی که در مسیر افتاده‌اند به سرعت نور ادامه مسیر داده و اطراف خود را منور ساخته‌اند. شما این پتانسیل را دارید؛ تنها کافی است متفاوت بوده و برای آینده خود نقشه داشته باشید و آن را از خودتان بخواهید. در جایی حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: انسان تصور می‌کند که موجود و مخلوق کوچکی است؛ در حالی که خداوند، دنیای بزرگی را در وجود او به ودیعه نهاده است. کافی است که این انسان قدر خود را بداند و درد و دوای خود را بشناسد؛ آن وقت به سرچشمه‌های حقیقت خواهد رسید.
پس داوطلب عزیز کنکور! اولاً از نکات دست و پاگیر و جزیی در گذر و خیلی خرده نگیر و در جایی هم که اهمیت دارد و در سرنوشت تو دخیل است به تمام نکات و جزییات توجه کن و چیزی را از قلم نینداز و متفاوت باش. همین توجه زیاد و متفاوت بودن یا توکل به خدا به مدد تو می‌رسد و تو را کامیاب می‌کند؛ پس قدر خودت را بدان و تلاش کن.
منبع:هفته نامه پیک سنجش
موفق باشید
کل مطالب : 230